Z Andrzejem Wajdą kilka wybranych kroków przez Kraków (nie chronologicznie, lecz tematycznie)
„…Bo człowiek musi wiązać się ze swoim miejscem a takie więzi tworzy właśnie kultura. Dla mnie osobiście takim miejscem na ziemi jest Kraków…” (A. Wajda, 1996)
Krok pierwszy: Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, plac Matejki.
30 października 1997 r. Niegdysiejszy student ASP, później reżyser i senator III RP Andrzej Wajda wygłasza wykład inauguracyjny dla studentów zatytułowany: „Co znaczy być polskim artystą”. W wystąpieniu nawiązuje do Jana Matejki słowami: „Mówią, że gdyby Matejko nie był patriotą, byłby dobrym malarzem. To nieprawda, byłby nikim”.
Krok drugi: Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Czerwiec 1989 r. Andrzej Wajda odbiera tytuł honoris causa UJ i zwraca się z krótkim wystąpieniem do gremium profesorskiego. Nawiązuje do pierwszych wrażeń Jana Matejki po jego powrocie z Paryża:”. Ja też malowałbym te kobiety w błękitnych sukniach na zielonej trawie, ale niestety, nie mam na to czasu.” – „I ja też, – dodaje Wajda – gdy zrobiłem „Popiół i diament” i „Kanał” musiałem zrobić dalsze i na malowanie nie miałem czasu…”
Krok trzeci: W skarbcu Collegium Maius znajdujemy złota statuetkę Oskara, dar Andrzeja Wajdy z 2000 r.
Odbierając to odznaczenie od Amerykańskiej Akademii Nauk przyznane w uznaniu całokształtu jego twórczości, za „za wierność idei wolności, za humanistyczne treści filmów…” zwraca się do członków jury słowami: „Panie i Panowie, będę mówić po polsku, bo chce powiedzieć, co myślę, a myślę zawsze po polsku…”.
Krok czwarty: Centrum Kultury Japońskiej w Krakowie otwarcie rok 1994, projekt: Arata Isozuki, asystent K. Ingarden.
Zalążkiem finansowym Centrum stała się nagroda Japonii Kyoto Prize, przyznana Andrzejowi Wajdzie w 1987roku. Źródeł inspiracji dla centrum należy szukać jeszcze w 1944roku, gdy Niemcy w ramach osi Rzym-Berlin -Tokio zorganizowali w krakowskich Sukiennicach wystawę kolekcji krakowskiego artysty Feliksa Manghi-Jasieńskiego. Ten moment spotkania młodego Wajdy ze sztuką japońska stał się początkiem jego fascynacji i zaowocował w przyszłości wysiłkiem dla znalezienia miejsca godnej prezentacji krakowskich zbiorów.
Krok piąty: Ostatnia droga Andrzeja Wajdy, październik 2016r.
